صرافی غیرمتمرکز چیست؟

همه میدانیم که بدون حضور صرافی ارز دیجیتال

این صنعت به جایگاه امروزی نمیرسید.این پلتفرمهای معاملاتی یکی ازمهمترین ارکان دنیای کریپتوکارنسی هستند. اما این را هم میدانیم که رسالت رمزارز، غیرمتمرکز بودن و ناشناس بودن تراکنشهاست که این ویژگیها حین استفاده از اکسچنجهای ارز دیجیتال تا حدودی تحتالشعاع قرار میگیرد. بنابراین دور از انتظار نبود که توسعهدهندگان این پروژهها
چارهای برای این مسأله بیاندیشند. صرافی غیرمتمرکز کریپوتکارنسی (Decentralized Exchange) چارهی این مشکل بود .
این پلتفرمها امکان انجام معاملات ارز دیجیتال را بدون واسطه و بهطور کامل ناشناس برای کاربران فراهم کردهاند و در سالهای اخیر توانستهاند محبوبیت بالایی میان فعالان این حوزه کسب کنند. در این مقاله علاوهبر بررسی ویژگیهای این پلتفرمها، فهرستی از مطرحترین صرافیهای غیرمتمرکز ارز دیجیتال را در اختیار شما قرار خواهیم داد .

صرافی غیرمتمرکز چیست؟

صرافیهای غیرمتمرکز رمزارزها که آنها را با نام اختصاری DEX میشناسیم؛ بسترهایی برای خرید و فروش و تبادل ارز دیجیتال هستند که توسط هیچ شخص یا نهادی کنترل نمیشوند و بر بستر بلاکچین بنا شدهاند. صرافی غیرمتمرکز یک پروژهی کدنویسی شده مبتنی بر بلاکچین است که میزان امنیت و بدون خطا بودن آن بستگی به قدرت کدنویسی انجام شده دارد

این صرافیها بدون انجام ثبت نام و احراز هویت تنها از طریق اتصال کیف پول دیجیتال کاربران به آنها امکان انجاممعاملهی رمزارز را میدهند و نیازی به انتقال دارایی به کیف پول صرافی نیست. بنابراین در این سیستمها، خبری از هک شدن حساب صرافی که در تاریخ ارزهای دیجیتال بارها شاهد آن بودهایم نیست. همچنین در پلتفرم DEX امکان بلوکه شدن
دارایی کاربر برخلاف سیستمهای متمرکز (Concentrated Exchange) وجود ندارد .
همچنین این سیستمها به دلیل آنکه دارای یک مجموعه ی کنترل کننده نیستند و از ویژگیهای بلاکچین برای کنترل پلتفرم بهره میبرند، نیاز به پیروی از قوانین کشور یا دولت خاصی ندارند

صرافی غیرمتمرکز چطور کار میکند؟

بر بستر بلاکچین فعال است و تراکنشها در این پلتفرم بر اساس قراردادهای صرافی غیرمتمرکز ارز دیجیتال (DEX) هوشمند انجام میشود. این سیستم از ویژگیهای بلاکچین بهره میبرد و به صورت غیرمتمرکز و بدون حضور سرور و کنترل کنندهی مرکزی و همچنین از طریق تراکنشهای کاربر به کاربر یا همتا به همتا (Peer To Peer) کار میکند

قرارداد هوشمند یک قرارداد کدنویسی شده در بستر بلاکچین است که در صورت ایجاد تمام مفاد آن، بهطور قطعی اجرا
خواهد شد و قابل بازگشت و توقف نیست .
در این پلتفرمها پس از اتصال کاربر از طریق کیف پول دیجیتال خود به صرافی، سفارش خرید یا فروش خود را ثبت میکند و پس از ثبت سفارشی از سوی کاربر دیگر که با سفارش او مطابقت داشته باشد؛ تراکنش مورد نظر طی یک قرارداد هوشمند و بدون نیاز به واسطه انجام می شود

تفاوتهای صرافی متمرکز و صرافی غیرمتمرکز

در صرافیهای متمرکز ارز دیجیتال، یک مجموعهی مدیریتی کنترل معاملات و داراییهای کاربران را برعهده دارند.

اما در صرافیهای غیرمتمرکز خبری از کنترلکنندهی مرکزی نیست. این پلتفرمها توسط تعداد زیادی کامپیوتر از سراسر جهان کنترل و بر اساس ویژگی توزیع شدگی بلاکچین اداره میشوند .

•  برای شروع معاملات در صرافی متمرکز، کاربران باید اطلاعات هویتی خود را در سیستم وارد کنند و مراحل احراز
  هویت را طی کنند. این در حالیست که در صرافیهای DEX یا همان غیرمتمرکز، نیازی به ثبت نام و ایجاد حساب
  کاربری و همچنین احراز هویت نیست. کاربران در این پلتفرمها فقط با اتصال کیف پول ارز دیجیتال خود به صرافی،
  میتوانند معاملات و مبادلات رمزارز خود را آغاز کنند و معاملات آنها بهطور صددرصدی بر اساس رسالت اصلی
  ارزهای دیجیتال، ناشناس باقی میماند .
• کاربران صرافیهای متمرکز رمزارز، باید برای انجام معامله دارایی دیجیتال خود را به کیف پول صرافی انتقال دهند. امادر نوع غیرمتمرکز این صرافیها، این فرایند حذف شده و کاربران از طریق اتصال والتهای خود به سیستم امکان خرید و فروش و مبادلهی رمزارز را دارند .
•  امنیت دارایی کاربران در صرافی غیرمتمرکز (DEX) ، بیشتر از صرافی متمرکز است. زیرا در این پلتفرمها دارایی کاربران در کیف پول صرافی ذخیره نمیشود و اختیار آن بهطور کامل در دست خود کاربر است .
•  کارمزد تراکنشها در صرافی های DEX به مراتب پایینتر از نوع متمرکز صرافی های ارز دیجیتال است. همچنین کاربران در این پلتفرم ها ملزم به پرداخت کارمزد برای انتقال دارایی خود از والت به صرافی نیستند

معامله در صرافی DEX چه ویژگیهایی دارد؟

هزینه یا کارمزد انجامها معامله پایین است .
2. معاملات بهطور کامل ناشناس انجام میشوند .
3. قبل از انجام تراکنش، نیاز به انتقال دارایی به کیف پول صرافی نیست .
4. به دلیل پایین بودن میزان مقیاسپذیری بلاکچینها، سرعت انجام معاملات در این سیستمها پایین است .
5. در حال حاضر رمزارزهای محدودی در این سیستمها پشتیبانی میشوند و قابل معامله هستند .
6. بهدلیل پایین بودن حجم معاملات در این پلتفرمها، زمان انطباق سفارشها بالاست

نکته : برخی صرافیهای غیرمتمرکز قابلیتی دیگری را در کنار ترید کردن را برای کسب سود بیشتر برای کاربران خود  فراهم کرده اند که استخر نقدینگی نام دارد. این ویژگی به کاربران امکان میدهد که از طریق تامین نقدینگی درآمد کسب کنند. آنها با واریز کردن توکن موردنیاز برای انجام یک قرارداد هوشمند به انجام سریعتر آن کمک میکنند و در ازای این کمک رسانی از توکن های موجود در استخر پاداش دریافت می کنند

10 صرافی غیرمتمرکز ارز دیجیتال

پس از آشنایی با صرافیهای غیرمتمرکز و بررسی تفاوت آنها با صرافیهای متمرکز، تعدادی از مطرحترین DEX ها را به شما معرفی خواهیم کرد. چنانچه قصد دارید از این صرافیها برای معاملات ارز دیجیتال خود استفاده کنید، می توانیدیکی از این پلتفرمها را انتخاب کنید

1. صرافی Binance DEX

صرافی مشهور بایننس

در فوریه 2019 ، سیستم غیرمتمرکز خود را نیز راهاندازی کرد . Binance DEX ، از هستهی پردازش صرافی بایننس یا همان زنجیره بایننس (Binance Chain) برای انجام معاملات استفاده میکند؛ بنابراین سرعت و قدرت انجام تراکنشها
تفاوتی با صرافی متمرکز بایننس ندارد. کارمزدها در بستر این پلتفرم معقول و مناسب است کارمزد بایننس 0.1 درصد است . 
در صورتی که از توکن اختصاصی بلاکچین بایننس یا همان بایننس کوین (BNB) برای تبادل رمزارزها استفاده شود، میزان کارمزد کمتر خواهد شد. صرافی غیرمتمرکز بایننس از بیشتر کیف پولهای سختافزاری و نرمافزاری پشتیبانی
میکند. امنیت بالا و رابط کاربری ساده از دیگر ویژگیهای Binance DEX است .
توجه داشته باشید که این صرافی بهطور رسمی اعلام کرده است کشورهایی که در لیست سیاه بایننس قرار دارند، از سیستم غیرمتمرکز این مجموعه نیز نمیتوانند استفاده کنند. بنابراین استفاده از این پلتفرم با آیپی ایران ممکن نیست و برای دسترسی به آن باید تغییر آیپی دهید

2. صرافی Uniswap

صرافی غیرمتمرکز
یونیسواپ در نوامبر سال 2018 بر پایهی بلاکچین اتریوم (Ethereum) شروع به فعالیت کرد. کارمزد تراکنشها در این پلتفرم 0.3 درصد است که از طریق توکنهای مبتنی بر اتریوم مانند ERC20 قابل پرداخت است. کارمزد این صرافی در مقایسه با رقبا پایینتر است. حجم معاملات در بستر Uniswap ، بهطور مداوم در حال افزایش است و در حال حاضر از محبوبترین صرافیهای غیرمتمرکز برای ارز دیجیتال بهشمار میرود. در بستر این سیستم علاوه بر مبادلهی کوینها میتوان از استخر نقدینگی نیز برای کسب درآمد استفاده کرد

3. صرافی IDEX

صرافی غیرمتمرکز

بعدی، IDEX است که بر پایهی بلاکچین اتریوم بنا شده و از یکی از جدیدترین صرافیهای DEX بهشمار میرود.
می توان گفت این سیستم محلی برای انجام تراکنش های همتا به همتای (P2P) توکن های ERC20 است. شاید به همین دلیل باشد که به آن صرافی داراییهای غیرمتمرکز اتریوم میگویند . IDEX ، شباهت بسیاری به صرافیهای متمرکز رمزارز دارد و از معدود پلتفرمهای غیرمتمرکز ارز دیجیتال است که قابلیت ذخیرهی دارایی داخل سیستم را برای کاربران خودفراهم کرده است. همچنین امکان لغو سفارشهای خرید و فروش و مبادله قبل از تکمیل فرایند، از دیگر مواردی است که این سیستم را به اکسچنجهای متمرکز شبیه کرده است .
رابط کاربری ساده، امکان معاملات همزمان ثبت همزمان چند سفارش(، کارمزدهای پایین، دسترسی به ابزارهایتحلیل، رمزنگاری کلیدهای خصوصی و سیستم پشتیبانی از دیگر ویژگیهای این پلتفرم غیرمتمرکز است .

4. صرافی Kyberswap

صرافی غیرمتمرکز

کایبرسواپ نیز بر روی بلاکچین اتریوم کدنویسی شده است. این صرافی توسط یک تیم توسعهدهندهی سنگاپوری در دو نسخه ی وب و موبایل راه اندازی شده است و در حال حاضر از بهترین و محبوبترین DEX ها برای ارزهای دیجیتال بهشمار میرود . Kyberswap، یک توکن اختصاصی با نام KNC نیز دارد .
این پلتفرم علاوهبر ویژگی استخر نقدینگی به کاربران امکان استفاده از قابلیت ذخیرهی پویا یا دخیرهی دینامیک را نیز میدهد. این ویژگی برای کاربران سیستم این امکان را فراهم میکند که با ذخیره و سپردهگذاری دارایی رمزارز خود در بستر این DEX ، از تمامی امکانات و خدمات آن با هزینهای بسیار پایینتر بهره ببرند. اما اصلیترین ویژگی این اکسچنج، تایید آنی تراکنشهای ارز دیجیتال است

5. صرافی Waves

ویوز یک بلاکچین
است که میتوان برای ایجاد توکنهای جدید از آن استفاده کرد. این شبکه در سال 2016 شروع به کار کرده است و یک رمزارز با همین نام نیز دارد که میتوان برای تراکنشهای درون شبکهای از آن استفاده کرد (Waves). همچنین این سیستم ویژگی توکنیزه کردن تمامی داراییها را در اختیار کاربران قرار میدهد. به این معنا که در این پلتفرم امکان مبادلهی هر نوع دارایی به شکل توکن امکانپذیر است .
در کنار این ویژگیها Waves یک صرافی DEX را نیز راهاندازی کرده است. کارمزد تراکنشهای خرید و فروش و مبادله در این پلتفرم حدوداً 0.01 دلار آمریکاست. پشتیبانی از درگاههای بیت کوین، اتریوم و چندین ارز دیجیتال دیگر و همچنین درگاه ارزهای فیات دلار و یورو از دیگر ویژگیهای Waves DEX است. اما باید توجه داشته باشید که برای استفاده از درگاه ارزهای فیات این سیستم نیاز به به انجام عملیات شناسایی مشتری (KYC) و ضدپولشویی (AML) است .

6. صرافی Bisq

صرافی بیسکو، پلتفرم

غیرمتمرکز دیگری است که از سال 2014 فعالیت خود را آغاز کرده و یکی از قدیمیترین سیستم های DEX محسوب میشود. در این پلتفرم میتوان با برخی ارزهای فیات مانند دلار و یورو نیز تراکنش انجام داد. نکته ی منفی Bisq ، سرعت پایین انجام تراکنشها و زمان انتظار طولانی مدت برای تکمیل سفارشهاست. این موضوع سبب شده با اینکه بیسکو از DEX های قدیمی و مطرح بهشمار میرود، همچنان حجم معاملات در بستر آن نسبت به رقبا کمتر باشد

7. صرافی 1inch

وان اینچ را میتوان بهترین

پلتفرم جمع کنندهی DEX دانست. این سیستم از چندین صرافی تشکیل شده است و امکان ثبت سفارش نامحدود را به کاربران خود میدهد. این سفارشها در بسترتجمیع شدهاند، منتشر و با بهترین قیمت تکمیل میشوند. نحوهی محاسبهی کارمزد در این پلتفرم بستگی به آن صرافی دارد که سفارش 1inchصرافیهایی که دردر بستر آن تکمیل شده است. میزان تنوع کوینها نیز برای کاربران این صرافی تا به امروز رضایتبخش بوده است .

1inch علاوه بر امکان کسب سود از طریق ترید رمزارزها، امکان شرکت در فرایندهای وامدهی و

شرکت در استخرهای نقدینگی جهت کسب سود و درآمد بیشتر را برای کاربران فراهم کرده است. این صرافی رمزارز یک توکن بومی به نام 1inch دارد .

8. صرافی Bancor

این صرافی توسط یک تیم 4 نفرهی سوئیسی و مبتنی بر شبکهی اتریوم کدنویسی شده است که هدف اصلی آن افزایش دسترسی به توکنهایی است که در حال حاضر دارای ارزش بازار بالایی نیستند. این توکنها قدرت نقدشوندگی دارند؛ اما به دلیل آنکه توکنهای کوچک طرفداران خاص و حجم معاملات پایینی در صرافیهای بزرگ دارند، عموما با کارمزد بالا و قیمتهای غیر واقعی میتوان آنها را خرید و فروش یا مبادله کرد . Bancor توانسته سیستمی مخصوص رمزارزهای کوچک ایجاد کند تا در زمانی سریع و با کارمزدی مناسب بتوان این توکنها را مبادله کرد .
صرافی غیرمتمرکز بنکور دارای یک توکن اختصاصی با نام BNT است که در وایت پیپر آن که در تاریخ 18 مارس 2018 منتشر شد، آمده است : «Bancor تعیین قیمت بهصورت خودکار و یک مکانیزم نقدینگی مستقل برای توکنها در بلاکچین های دارای قرارداد هوشمند را امکانپذیر میکند

9. صرافی Balancer

پروژهی صرافی غیرمتمرکز
Balancer در ماه مارس سال 2020 و بر روی بلاکچین اتریوم آغاز به کار کرده است. این اکسچنج دارای یک توکن بومی به نام BAL است که برای کنترل تورم آن در نهایت 100 میلیون از این توکن توزیع خواهد شد. یکی از ویژگیهای خاص Balancer DEX ، قابلیت ایجاد استخر نقدینگی شخصی و همچنین ایجاد استخر با 2 تا 8 توکن است. این در حالی است که برای ایجاد استخر نقدینگی در صرافی یونیسواپ باید نسبت 50 ٪ به 50 ٪ توکنها حفظ شود .
حجم معاملات در Balancer هنگام نگارش این مقاله حدود 21 میلیون دلار است که در پلتفرم های غیرمتمرکز مبادله و فروش رمزارز، رقمی قابل قبول محسوب می شود

10. صرافی OpenLedger

آخرین صرافی فهرست ما، Open Ledger است که بر پایهی بلاکچین Bitshares بنا شده و قدرت خود را نیز از هسته ی پردازش همین شبکه میگیرد. این صرافی غیرمتمرکز امکان انجام 10 هزار تراکنش در ثانیه را فراهم کرده است. کارمزد تراکنشها در اکسچنج اپن لجر، 0.2 درصد است. این پلتفرم از 50 آلت کوین مختلف پشتیبانی می کند که در فهرست رمزارزهای آن کوینهای محبوبی چون بیت کوین، اتریوم، لایت کوین و دش قابل مشاهده است

صحبت پایانی

توجه داشته باشید که ایدهی استفاده از یک صرافی غیرمتمرکز ارز دیجیتال در کلام بسیار جذاب و فریبنده است، اما مسلما سیستمهای غیرمتمرکز مبتنی بر بلاکچین و قرارداد هوشمند در حال حاضر صدرصد امن و قابل اطمینان نیستند.
همانطور که اشاره کردیم، این سیستمهای پروژههای کدنویسی شده توسط برنامهنویسان هستند و بروز کوچکترین خطا در روند کدنویسی، میتواند به یک باگ امنیتی یا عملکردی بزرگ تبدیل شود که گاهی اوقات این باگها مدتها شناسایی نخواهند شد. با توجه به عدم حضور مجموعه ی مدیریتی و پشتیبانی متمرکز، ایجاد مشکل به واسطهی این باگها یا حتی خطاهای شخصی کاربران تحت هیچ شرایطی قابل پیگیری نخواهد بود .
همچنین باید به محدودیتهای آیپی های ایرانی برای برقراری ارتباط با سرورهای خارج از کشور نیز توجه داشته باشید و هنگام انتخاب صرافی غیرمتمرکز برای انجام معاملات خود بهطور دقیق نحوهی ارتباط IP ایران با سیستم مقصد رابررسی کنید .